Iksoj aŭ unikodo
Literoj kun supersignoj
Esperanto havas ses literojn kun supersignoj. Tiuj estas: ĉ ĝ ĥ ĵ ŝ ŭ.
Skribi ilin estas facila, sed por anglema komputilo, ne tiel facilas. Ankoraŭ, ASCII (usona normo) estas la plej uzata signaro. Kaj ĝi ne havas ne-anglajn literojn. Por uzi la esperantaj literoj komputile, ekzistas kelkaj manieroj:
Veraj supersignaj literoj:
- Unikodo (Unicode)
- iso-8859-3 (ankaŭ nomiĝas 'latin-3')
ASCII-aj neveraj literoj:
- x-sistemon: Ankaux miaj sxuoj estas en la cxambro
- h-sistemon: Ankau miaj shuoj estas en la chambro
- ^-sistemon: Ankau* miaj ^suoj estas en la ^cambro
Sistemojn kiujn ne ŝatas mi
Mi opinias ke ^-oj en vortoj malfacile legigas. La h-sistemo estas anglema kaj nur vere logikas por ĉ kaj ŝ: ch kaj sh. La ĥ, skribata kiel hh, malplaĉas al mi.
iso-8859-3 oni ne plu uzas ofte.
Sistemojn kiujn ŝatas mi
Unikodo kaj la x-sistemo estas la du sistemoj kiujn mi uzas. Mi ĉiam tajpas per iksoj, sed post tio ofte transkodigas.
La x-sistemo povas esti transkodigata en ambaŭ direktoj, ĉar Esperanto nature ne havas iksoj.
Eĉ ekzistas vera iks-ismo!
Iksoj aŭ unikodo?
Nur por retpaĝoj kaj programoj, unikodon oni devus rajti uzi. Tio, ĉar modernaj TTT-legiloj komprenas tiun signaron. Estas nur kvar, eble eĉ ses aŭ sep, legiloj multuzataj, sed estas dekoj da retpoŝtiloj!
Praktika regulo: ĉiam uzu la x-sistemon.
Sed tiu ne belas. Kelkfoje, oni povas uzi unikodon. En ĉi tiuj okazoj, mi uzus unikodon anstataŭ iksojn:
- Retpaĝoj
- Grafikaj programoj
- Papero (kompreneble, la diferenco inter iso-8859-3 kaj unikodo ne gravas tie)
Dua praktika regulo: neniam uzu unikodon por interaktivaj komputilaj adoj, kiel babilado kaj retpoŝtado.
Tiu ĉi paĝaro
Nu, kial mi uzis iksojn verkante kelkajn paĝojn en juerd.nl? Pro pura mallaboremo! :)
Eble pliposte mi decidos igi ilin unikode.